На основу члана 9. став 10. и члана 10. став 7. Закона о инспекцијском надзору („Службени гласник РС”, број 36/15),
Министар просвете, науке и технолошког развоја доноси
ПРАВИЛНИК
о посебним елементима процене ризика, учесталости вршења инспекцијског надзора на основу процене ризика и посебним елементима плана инспекцијског надзора у области образовања и васпитања
"Службени гласник РС", број 63 од 17. августа 2018.
Предмет
Члан 1.
Овим правилником прописују се посебни елементи процене ризика, учесталост вршења инспекцијског надзора на основу процене ризика и посебни елементи плана инспекцијског надзора у области образовања и васпитања.
Посебни критеријуми за процену ризика
Члан 2.
Степен ризика јесте производ вероватноће настанка штетних последица и тежине тих последица.
Тежина штетних последица за пружаоце услуга образовања и васпитања представља производ природе штетних последица које могу настати у области пружања услуга образовања и васпитања и обима штетних последица, који се огледа у укупном броју лица која користе услугу или у укупном броју радно ангажованих лица.
Тежина штетних последица утврђена је у распону од 1 до 25. (Табела 1.1 х Табела 2.1 или Табела 1.1 х Табела 2.2).
Вероватноћа настанка штетних последица представља производ посебних критеријума за вероватноћу у виду ризика утврђеног у претходном надзору или на основу извештаја о самопровери испуњености захтева из контролне листе и самопроцени ризика, незаконитости и неправилности утврђених у претходним инспекцијским надзорима, спремности субјекта да обезбеди законитост и безбедност свог пословања и поступања и способности да то учини.
Вероватноћа настанка штетних последица утврђује се у распону од 1 до 625. (Табела 4.1 х Табела 4.2 х Табела 4.3 х Табела 4.3).
Тежина штетних последица и вероватноћа настанка штетних последица своде се на нумеричке вредности у распону од 1 до 5, ради једноставније примене матрице ризика методом 5 x 5.
За новоосноване надзиране субјекте (надзирани субјекти који су основани и почели су са обављањем делатности у последњих годину дана), као претпоставка утврђује се средњи степен ризика.
Код надзираних субјеката код којих у претходном периоду није вршен инспекцијски надзор, утврђује се, као претпоставка средњи степен ризика.
Код надзираних субјеката који обављају делатност изван седишта или обављају проширену делатност, утврђује се, као претпоставка средњи степен ризика.
Нерегистровани субјект непосредно повлачи критичан ризик без упуштања у даљу процену ризика.
Преглед посебних критеријума за процену ризика у области образовања и васпитања и матрица ризика одштампани су уз овај правилник и чине његов саставни део (Прилог).
Процена ризика за ванредни инспекцијски надзор
Члан 3.
Процена ризика за неодложно поступање врши се на основу критеријума:
– процене ризика за редован инспекцијски надзор,
– процене колико је опасност конкретна и колики је степен угрожавања или повреде права корисника услуга и радно ангажованих лица,
– шта надзирани субјект чини да спречи настанак конкретне штете или да је отклони или умањи, да ли је способан да то уради, односно у којој мери то чини и може,
– да ли постоји основ сумње да је извршен прекршај, привредни преступ или кривично дело, која тежина дела је у питању и колико износи запрећена казна.
Процена ризика за ванредни инспекцијски надзор на основу поднете представке, односно иницијативе за покретање ванредног инспекцијског надзора врши се на основу критеријума за процену ризика за редован инспекцијски надзор и процене колико је опасност конкретна и колики је степен угрожавања или повреде права, безбедности и здравља корисника услуга и радно ангажованих лица.
Непосредна процена ризика
Члан 4.
Инцидент код надзираног субјекта, који за последицу има озбиљно угрожавање права, безбедности и здравља корисника или запосленог, односно радно ангажованог лица, непосредно повлачи критичан ризик, без упуштања у даљу процену ризика на основу осталих критеријума и елемената.
Исто дејство имају и чињенице које указују на то да је учињено кривично дело или да је надзирани субјекат, односно одређено лице надзираног субјекта учинилац кривичног дела.
Нерегистровани субјект повлачи критичан ризик тог субјекта, без упуштања у даљу процену ризика на основу осталих критеријума и елемената.
Посебни елементи плана инспекцијског надзора у области образовања и васпитања
Члан 5.
План инспекцијског надзора, поред обавезних елемената, садржи и:
1) мере и активности за постизање циљева;
2) рок за завршетак предвиђених мера и активности;
3) показатеље учинака на нивоу мера и на нивоу активности.
У плану инспекцијског надзора утврђују се годишњи циљеви инспекцијског надзора у области образовања и васпитања и исказују у мерљивим ефектима за које просветна инспекција планира да буду остварени.
Планом инспекцијског надзора, активности просветне инспекције се усмеравају првенствено ка надзираним субјектима код којих је процењен критичан и висок степен ризика као и ка субјектима надзора код којих у претходној години није вршен надзор.
Учесталост вршења инспекцијског надзора на основу процене ризика
Члан 6.
На основу процене ризика одређује се степен ризика код надзираног субјекта и утврђује учесталост спровођења инспекцијског надзора.
Код надзираног субјекта код којег је процењен критичан или висок ризик, инспекцијски надзор врши се најмање једном у годину дана, како би се степен ризика смањио испод високог ризика.
Код надзираног субјекта код којег је процењен средњи ризик, инспекцијски надзор врши се најмање једном у две године, како би се степен ризика смањио испод средњег ризика.
Код надзираног субјекта код којег је процењен низак ризик, инспекцијски надзор врши се најмање једном у пет година.
Код надзираног субјекта код којег је процењен незнатан ризик инспекцијски надзор врши се по процени просветног инспектора.
Ако се промене елементи на основу којих је извршена процена ризика и накнадно се процени да је ризик незнатан, инспекцијски надзор се не врши.
Ако се праћењем утврди да је незнатан ризик повећан и да прелази у виши степен, инспекцијски надзор врши се у учесталости предвиђеној за одговарајући степен ризика.
Завршнa одредбa
Члан 7.
Овај правилник ступа на снагу осмог дана од дана објављивања у „Службеном гласнику Републике Србије”.
Број 110-00-00589/2018-12
У Београду, 3. августа 2018. године
Министар,
Младен Шарчевић, с.р.
Прилог
ПРЕГЛЕД ПОСЕБНИХ КРИТЕРИЈУМА ЗА ПРОЦЕНУ РИЗИКА У ОБЛАСТИ ОБРАЗОВАЊА И ВАСПИТАЊА И МАТРИЦА РИЗИКА – за овај део је потребан тимски рад
I. Посебни критеријуми за процену ризика
1. Посебни критеријуми за процену природе штетне последице
1.1. Пружаоци услуга
Пружаоци услуга / делатност |
Опис штетне последице |
Нумеричка вредност |
Предшколска установа (делатност васпитања и образовања) |
Изразито велика |
5 |
Основна школа (делатност основног образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Основна школа за образовање одраслих (делатност основног образовања и васпитања) |
Средња |
3 |
Основна Музичка школа (делатност основног образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Основна Балетска школа (делатност основног образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Основна школа за ученике са сметњама у развоју и инвалидитетом (делатност основног образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Средња школа (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Гимназија (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Стручна школа (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Средња уметничка школа (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Мешовита школа (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Средња школа за ученике са сметњама у развоју и инвалидитетом (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Школе са домом (делатност средњег образовања и васпитања, исхране и смештаја) |
Изразито велика |
5 |
Установе од посебног интереса за РС (делатност средњег образовања и васпитања) |
Изразито велика |
5 |
Дом ученика (делатност смештаја, исхране и васпитног рада) |
Изразито велика |
5 |
Ученички центар (делатност исхране, смештаја и васпитног рада) |
Изразито велика |
5 |
Ученичко одмаралиште (делатност одмаралишта) |
Велика |
4 |
Ученички културни центар (делатност ученичког културног центра) |
Средња |
3 |
Студентски центар (делатност смештаја и исхране) |
Велика |
4 |
Студентско одмаралиште (делатност студентског одмаралишта) |
Велика |
4 |
Студентски културни центар (делатност студентског културног центра) |
Средња |
3 |
Универзитет (Делатност високог образовања) |
Велика |
4 |
Факултет, односно уметничка академија у саставу Универзитета (делатност високог образовања) |
Велика |
4 |
Академија струковних студија (делатност високог образовања) |
Велика |
4 |
Висока школа (делатност високог образовања) |
Велика |
4 |
Висока школа струковних студија (делатност високог образовања) |
Велика |
4 |
Јавно признати организатори активности (делатност средњег образовања) |
Средњи |
3 |
Заводи (стручни послови образовања и васпитања) |
Мала |
2 |
Послодавци за учење кроз рад (средње образовање и васпитање) |
Изразито велика |
5 |
Центри за стручно усавршавање (образовање и усавршавање запослених) |
Мала |
2 |
2. Посебни критеријуми за процену обима штетних последица
2.1. Пружаоци услуга
Укупан број лица која дају услугу образовања и васпитања, Ученичког стандарда, Заводи |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
до 10 |
Занемарљива |
1 |
11–30 |
Мала |
2 |
31–50 |
Средња |
3 |
51–80 |
Велика |
4 |
81 и више |
Изразито велика |
5 |
2.1. Пружаоци услуга у установама студентског стандарда
Укупан број лица која дају услугу исхране и смештаја |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
до 20 |
Занемарљива |
1 |
21–50 |
Мала |
2 |
51–100 |
Средња |
3 |
101–300 |
Велика |
4 |
301 и више |
Изразито велика |
5 |
2.1. Пружаоци услуга у високом образовању
Укупан број лица која дају услугу образовања и васпитања |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
мање од 20 |
Изразито велика |
5 |
20 до 25 |
Занемарљива |
1 |
26–40 |
Мала |
2 |
41–55 |
Средња |
3 |
56–80 |
Велика |
4 |
81 и више |
Изразито велика |
5 |
2.2. Корисници услуга образовања и васпитања ученичког стандарда
Укупан број лица која користе услугу |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
до 50 |
Занемарљива |
1 |
51–100 |
Мала |
2 |
101–300 |
Средња |
3 |
301–800 |
Велика |
4 |
801 и више |
Изразито велика |
5 |
2.2. Корисници услуга студентског стандарда
Укупан број лица која користе услугу исхране и смештаја |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
до 250 |
Занемарљива |
1 |
251–600 |
Мала |
2 |
601–1.000 |
Средња |
3 |
1.001–2.000 |
Велика |
4 |
2.001 и више |
Изразито велика |
5 |
2.2.Корисници услуга високог образовања
Укупан број лица која користе услугу |
||
Број лица |
Опис штетних последица |
Нумеричка вредност |
до 200 |
Занемарљива |
1 |
201–500 |
Мала |
2 |
501–1.500 |
Средња |
3 |
1.501–2.500 |
Велика |
4 |
2.501 и више |
Изразито велика |
5 |
3. Тежина штетних последица
Тежина штетних последица представља производ природе штетних последица и обима штетних последица и нумерички је исказана од 1 до 5 са приказом распона бодова.
Тежина штетних последица |
Распон бодова |
Нумеричка |
Занемарљива |
1, 2 |
1 |
Мала |
3, 4, 5 |
2 |
Средња |
6, 8, 9 |
3 |
Велика |
10, 12, 15, 16 |
4 |
Изразито велика |
20, 25 |
5 |
4. Вероватноћа настанка штетних последица
4.1) Ризик утврђен на основу контролних листа у претходном надзору
Степен ризика |
Опис вероватноће |
Нумеричка |
Незнатан |
Занемарљива |
1 |
Низак |
Мала |
2 |
Средњи |
Средња |
3 |
Висок |
Велика |
4 |
Критичан |
Изразито велика |
5 |
4.2) Незаконитости и неправилности утврђене у инспекцијским надзорима
Садржина и број аката инспекцијског надзора |
Опис |
Нумеричка |
Указивање, Упозорење |
Мала |
2 |
Налагање мера |
Средња |
3 |
Једно решење |
Велика |
4 |
Два и више решења |
Изразито велико |
5 |
Захтев за покретање прекршајног поступка, привредног преступа |
Изразито велика |
5 |
Кривична пријава |
Изразито велика |
5 |
Решење о забрани рада |
Изразито велика |
5 |
4.3) Спремност субјекта да обезбеди законитост и безбедност свог пословања и поступања и да отклони или умањи остварење ризика
Поступање |
Опис |
Нумеричка |
Није било наложених мера |
Занемарљива |
1 |
Добровољно извршење мера наложених записником о инспекцијском надзору |
Мала |
2 |
Добровољно извршење мера изречених решењем |
Средња |
3 |
Управно извршење изречених мера |
Велика |
4 |
Решење о забрани рада, захтев за покретање прекршајног поступка и привредног преступа |
Изразито велика |
5 |
Кривична пријава |
Изразито велика |
5 |
4.4) Способност субјекта да обезбеди законитост и безбедност свог пословања и поступања и да отклони или умањи остварење ризика
Унутрашњи надзор, управљање ризицима и капацитети |
Опис |
Нумеричка вредност |
Унутрашњи надзор и управљање ризицима унутар надзираног субјекта и стручни, технички и материјални капацитети надзираног субјекта на изразито високом нивоу |
Занемарљива |
1 |
Унутрашњи надзор и управљање ризицима унутар надзираног субјекта и стручни, технички и материјални капацитети надзираног субјекта на високом нивоу |
Мала |
2 |
Унутрашњи надзор и управљање ризицима унутар надзираног субјекта и стручни, технички и материјални капацитети надзираног субјекта на средњем нивоу |
Средња |
3 |
Унутрашњи надзор и управљање ризицима унутар надзираног субјекта и стручни, технички и материјални капацитети надзираног субјекта на ниском нивоу |
Велика |
4 |
Унутрашњи надзор и управљање ризицима унутар надзираног субјекта и стручни, технички и материјални капацитети надзираног субјекта на веома ниском нивоу |
Изразито велика |
5 |
Вероватноћа настанка штетних последица |
Распон бодова |
Нумеричка вредност |
Занемарљива |
1–4 |
1 |
Мала |
5–16 |
2 |
Средња |
17–81 |
3 |
Велика |
82–256 |
4 |
Изразито велика |
257–625 |
5 |
II. Матрица ризика и метод за процену ризика
Овде је приказана метода 5 x 5 (Табела 1).
За примену ове методе потребно је за сваког надзираног субјекта (који се анализира применом методе) утврдити:
– вероватноћу настанка штетних последица и
– тежину могућих штетних последица.
За утврђену вероватноћу настанка штетних последица и тежину штетних последица, на основу Табеле 2. утврђује се степен ризика (одредити степен ризика од 1 до 25).
Табела 1: Метода 5 x 5 – матрица ризика
Вероватноћа настанка штетних последица |
Тежина штетних последица |
|||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
||
Занемарљива |
1 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Мала |
2 |
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
Средња |
3 |
3 |
6 |
9 |
12 |
15 |
Велика |
4 |
4 |
8 |
12 |
16 |
20 |
Изразито велика |
5 |
5 |
10 |
15 |
20 |
25 |
Табела 2: Степен ризика
Бројчана вредност ризика |
Квалитативни опис ризика |
1, 2 |
Незнатан |
3, 4, 5 |
Низак |
6, 8, 9 |
Средњи |
10, 12, 15, 16 |
Висок |
20, 25 |
Критичан |